دانلود طرح توسعه و عمران ( جامع ) شهر آران و بیدگل 1396 + آلبوم نقشه ها

 شناخت تاریخچه علل پیدایش چگونگی توسعه شهر و روند رشد آن در ادوار گذشته

برنامه‌ریزی سکونتگاه‌های زیستی بدون دردست‌داشتن درک درستی از علل پیدایش سیر تحولات و چگونگی گسترش کالبدی شهر ناکامل و در پاره‌ای موارد ناممکن می‌نماید. ازاین‌رو این بند از مطالعات مرحله اول با عنوان بررسی و شناخت شهر به این مهم می‌پردازد.

بااین‌وجود  بازشناسی تاریخچه و سیر تحولات تاریخی شهر آران و بیدگل به‌مانند اغلب بررسی‌های تاریخی کالبد شهرهای ایران بسیار محدود و در پاره‌ای از موارد دارای محتوای متناقض‌اند. منابع قابل‌استناد در این بررسی‌ها معمول” شامل کاوش‌های باستان بررسی نیز مطالعه تطبیقی این اسناد و مدارک  به‌منظور درک ساختار اصلی شهر و چگونگی تحول آن است.. محدوده‌ای که امروزه به نام شهر آران و بیدگل شناخته می‌شود از پیوند دو شهر کهن‌سال “آران ” و””بیدگل” در حاشیه کویر مرکزی ایران به وجود آمده است.

پیرامون پیدایش و وجه تسمیه آران تنوع آرا وجود دارد و منابع مختلف توضیحات متمایزی برای آن برشمرده‌اند. نام “آران ” اظهار داشته که بنا به افسانه‌ها شخصی به نام آران بن قاسان، فرزند قاسان اکبر که بانی کاشان بودهااین شهر را بنا نهاده و آن را به نام خود مسمی کرده است. به عقیده عده‌ای از صاحبنظران» واژه آران از کلمه”ار” گرفته شده» “ارت” پهلوی و به معنای مقدس است و “آران ” جایگاه مقدس معنا می‌دهد. عده‌ی دیگر بر این نظرند که واژه آر به معنای گرم است و با افزوده شدن پسوند ان» به معنای مکان گرمسیر خواهد بودء در مقابل “”زم” و “شم” (واژه‌هایی نظیر زمیرم» سمیرم» شمران) به معنای محل سردسیر است.

دسته‌ای دیگر از صاحب‌نظران بر این باورند که واژه آران» ماخوذ از ریشه  آرین» نام دیگر اقوام آریایی از کلمه ایرایا و آریا گرفته شده است.

 حجم جمعیت و تغییرات آن

شهر آران و بیدگل در سال ۱۳۵۴ شهر شده است و نام قبلی آن گل‌آرا بوده است. آران و بیدگل در بین ٩۲ شهر استان در سال ۱۳۸۵ در رتبه دهم قرار داشته است در حالی که در بین همین شهرها در سال ۱۳۳۵در رتبه هفتم به لحاظ تعداد جمعیت قرار داشته است که کاهش جایگاه جمعیتی آن را نشان می‌دهد. .

این شهر بر اساس آخرین سر شماری نفوس ومسکن مرکز آمار ایران در سال ۱۳۸۵ دارای ۳ نفر جمعیت بوده است. اطلاعات موجود نشان می‌دهد که در اولین سرشماری قابل استناد در سال ۱۳۳۵رقمی برابر ۱۶۶۴۵ نفر جمعیت داشته است. به این ترتیب جمعیت آن طی این دوره ۵۰ ساله حدود ۳,۴ برابر شده است که رشدی برابر ۲,۵ درصد را نشان می‌دهد. .

 خصوصیات اجتماعی شهر و محلات آن و چگونگی تاثیر آن‌ها در رشد کالبدی شهر

 تراکم کلی جمعیت در سطح شهر و تغییرات آن در مناطق مختلف بر اساس اطلاعات منتشر شده توسط مرکز آمار ایران در سال ۰۱۳۹۰ جمعیت شهر آران و بیدگل برابر ۶۰۲۹۰ نفر بوده که با توجه به مساحت محدوده شهر معادل ۱۲۹۷,۱۹ هکتار» تراکم کلی جمعیتی به دست آمده برای آن برابر۴۸ نفر بر هکتار و سرانه کلی آن ۶ مترمربع به ازای هر نفر است..

تراکم ناخالص مسکونی از تقسیم جمعیت شهر به مساحت اراضی که هم به مصرف واحدهای مسکونی و هم نیازهای وابسته به آن سکونت و سطوح خدماتی مورد نیاز عرصه زیست را حداقل به طور کمی آشکار می‌سازد.

رقم به دست آمده برای آن برابر ۱۲۹,۲۶ نفر بر هکتار و سرانه آن معادل ۷۷,۳۶ مترمربع به ازای هر نفر است. با توجه به این که سرانه خالص مسکونی برابر ۶۳,۱۹ مترمربع به ازای هر نفر استء اختلاف آن از سرانه ناخالص مسکونی ۱۴,۱۷رابر سرانه سطوح خدماتی عرصه زیست است که رقم نسبتاً مناسبی به نظر می‌رسد و گویای تامین نسبی سطوح خدماتی و رفاهی مورد نیاز است. ذکر این نکته ضروری به نظر می‌رسد که برای تراکم خالص مسکونی رقم نسبتاً  پایینی به دست آمده و تا بدینجا نشان دهنده وسعت قطعات مسکونی در مقایسه با بسیاری دیگر از شهرها است.

این موضوع در سرانه خالص مسکونی برابر ۶۳,۱۹ مترمربع به ازای هر نفر نیز منعکس شده» به طوری که اگر بتوان متوسط نفر بر واحد مسکونی را برابر ۴,۰۴ فرض کرد زمین اختصاص یافته به هر واحد مسکونی در حدود ۲۵۵ مترمربع خواهد بود که رقم نسبتاً بزرگی است و احتمالاً نشان دهنده بالا بودن متوسط مساحت زیربنای اختصاص یافته به هر واحد مسکونی است.

نحوه استفاده از اراضی شهر

یکی از مسائل مهمی که در بحث پیرامون مطالعه کاربری اراضی موجود می‌بایست بدان توجه کردء داشتن تعریفی مشخص» جامع و مانع از طبقه‌بندی کاربری‌ها است؛ به این معنا که طبقه‌بندی به کار رفته نه تنها باید همه کاربری‌ها را پوشش دهد بلکه می‌بایست با ارائه تعریفی دقیق و مشخص, مانع از شمول یک کاربری در دو دسته متفاوت شود. علاوه براین» طبقه‌بندی کاربری‌ها می‌باید به گونه‌ای باشد تا میان کاربری‌های بخش خصوصی و کاربری‌هایی که بخش دولتی یا عمومی متولی تاسیس آن است تمایز قائّل شود.

همچنین این طبقه‌بندی باید کاربری‌های معطوف به سازمان‌ها یا نهادهای متفاوت را از یکدیگر تمیز دهد تا در وظایف تعریف شده برای آن‌ها در زمان اجرای طرح» ابهامی و سردرگمی بروز نیابد. آخرین مرجعی که در این زمینه در دست است مصوبه شورای عالی شهرسازی و معماری ایران مورخ ۱۳۸۹/۰۳/۲۶ می‌باشد که با در نظر داشت دشواری‌هایی که در ارائه طبقه‌بندی کاربری‌های شهری به قابل محاسبه است. مطالعات میدانی این مهندسان مشاور نشان می‌دهد در سال ۱۳۹۱ مجموعاً   ۳۶۷۴۹۲۳ مترمربع از اراضی شهر دارای کاربری مسکونی بوده و مجموع سطح زیربنای اختصاص یافته به آن برابر ۲۵۰۳۱۵۰ مترمربع می‌باشد.

بر این اساس متوسط تراکم ساختمانی مسکونی معادل 72  درصد و متوسط تعداد طبقات برابر ۱,۳۰ خواهد بود که نشان دهنده کم‌مرتبه بودن ساختمان‌های شهر استء به طوری که از مجموع این مساحت., ۶۸,۳۵ درصد ۱ طبقه و در حال ساخت و ۲۳,۰۴ درصد دو و سه طبقه بنابراین به نظر می‌رسد الگوی سکونت در این شهر هنوز به الگوی تک‌واحدی نزدیک‌تر است و الگوی آپارتمانی جز در نواحی تازه توسعه یافته جنوبی شهر نظیر شهرک رسالتء قاسم‌آباد و قائمیه» در سایر محلات شهر شیوع چندانی ندارد.

گفتنی است وسعت قابل توجهی از اراضی واقع در محدوده بافت قدیم دو هسته شهری آران و بیدگل به صورت مخروبه درآمده و در برداشت کاربری اراضی موجود شهر اساساً به عنوان کاربری مسکونی قلمداد نشده استء با این وجود همچنان ۱۵,۷۶ درصد از ساختمان‌های دهنده آن است که تشدید گرایش شهروندان به سکونت در محلات تازه توسعه یافته به افول کیفیت کالبدی و زیستی در محدوده بافت قدیم منجر شده و هسته سکونتی قدیم شهر را از درون خالی کرده است.

. در صورت ادامه روند کنونی» در دراز مدت پهنه‌های سکونت ضمن این که این  موضوع به تشدید سفرهای شغلی و خدماتی منجر می‌شود» به تشکیل مجموعه‌ای از اراضی بایر» مخروبه و بلااستفاده در مرکزیت جغرافیایی شهر که بهترین دسترسی را به خدمات و فعالیت‌ها عرضه می‌کند دامن می‌زند. بنابراین به نظر می‌رسد احیا و باززنده‌سازی هسته تاریخی این دو ناحیه شهری می‌بایست در راس مهم‌ترین سیاست‌های مدیریت شهری قرار گیرد. .