کارگاه برنامه و طرح 1 شهرسازی (طرح 1 شهرسازی)
در این درس با بهره گیری از مبانی نظری و دروس عملی و کارگاهی قبلی، دانشجویان در قالب گروه های کاری مختلف به مطالعات وضع موجود به نسبت یک منطقه یا یک ناحیه و یا یک شهرستان می پردازند و این حوزه ها را از دیدگاه موقعیتی، طبیعی و اقلیمی، جمعیتی و اجتماعی، اقتصادی و معیشتی و تاسیسات کالبدی شاکل مطالعات کاربری زمین در سطح منطقه یا ناحیه یا شهرستان، تاسیسات عمومی و زیربنایی می پردازند. در مرحله بعد آنان به تجزیه و تحلیل آمار و داده ها و خصوصیات وضع موجود پرداخته و سپس بر مبنای نقش دهی اقتصادی و اجتماعی و کالبدی در یکی از سطوح نام برده شده به پیشنهاد برنامه های پیشنهادی به استناد طرح های بالادست و ویژگی های علمی موضوع پرداخته و با بررسی راه حل های مختلف به ارائه طرح و برنامه پیشنهادی اقدام می کنند. در این فایل طرح 1 شهرسازی شهر طرقبه ارائه می گردد.
مراحل کار طرح 1 شهرسازی
1. مشاهده و دیدن و فهمیدن ترکیب و کالبد منطقه
2. شناخت
- تهیه نقشه ها و داده های مورد نیاز
- ارائه نقشه پایه محدوده مطالعاتی (اصلاح و بروز شده)
- ارائه تاریخچه توسعه و شکل گیری کالبدی و اجتماعی منطقه بر اساس نقشه ها و آمارهای موجود
- تهیه نقشه کاربری زمین (Land Use)
- بررسی شرایط طبیعی منطقه: توپوگرافی، شیب، ویژگی های جغرافیایی، آب و هوا و اقلیم، جریان آبهای سطحی و ..
- تهیه نقشه های کیفیت ابنیه، تراکم ساختمانی و جمعیتی
- بررسی و مطالعه شبکه ارتباطی منطقه و تهیه نقشه های ترافیک درون و برون منطقه ای، تعیین حجم ترافیک آنها، مسیرهای عبور پیاده و وسواره و سلسله مراتب بین آنها
- تعیین سطوح کاربری های و سرانه های خدماتی (تسهیلات و تجهیرات شهری) موجود
3. تحلیل مسائل منطقه
- بررسی و تحلیل مسائل ناشی از وضعیت طبیعی منطقه (توپوگرافی، شیب و زلزله و …)
- بررسی و تحلیل مسائل ناشی از کیفیت ابنیه، تراکم ساختمانی و تراکم جمعیتی
- بررسی و تحلیل مسائل ناشی از شبکه ارتباطی (حمل و نقل)
4. تدوین اهداف طرح و برنامه
5. ارائه گزینه های پیشنهادی
6. ارزیابی گزینه ها
7. جمع بندی ورائه آلبوم کلیه مطالعات و نقشه ها
در این بخش یک نمونه از طرح 1 شهرسازی که برای شهر طرقبه کار شده است، ارائه می گردد.
فهرست مطالب طرح 1 شهرسازی (طرقبه)
1- مطالعه و بررسی اجمالی جایگاه شهر طرقبه در منطقه و طرح های فرادست
- 1-1- ویژگی های جغرافیایی واقلیمی منطقه
- 2-1- اوضاع احوال فرهنگی ، اجتماعی و تاریخی منطقه
- 3-1- نحوه توزیع جمعیت در منطقه و جایگاه شهر در نظام توزیع جمعیت
- 4-1- وضعیت محور های ارتباطی در منطقه به لحاظ تاثیرگذاری شهر
- 5-1- اوضاع اقتصادی منطقه و نقش شهر در طرح های بالادست
- 6-1- بررسی سیاستها و راهبردهای طرح های بالا دست برای شهر در حوزه های مختلف اقتصادی ، اجتماعی ، کالبدی و فرهنگی
2- بررسی وضعیت موجود حوزه نفوذ شهر طرقبه
- 1-2- تعیین حوزه نفوذ
- 2-2- خصوصیات جغرافیایی و اقلیمی
- 3-2- بررسی منابع طبیعی (جنگل ، مراتع ، منابع آب ، … )
- 4-2- تعداد و نحوه استقرار آبادی ها
- 5-2- وضعیت ارتباطات بین آبادی ها و شهر و سیستم حمل ونقل موجود
- 6-2- وضعیت تاسیسات و تجهیزات زیر بنایی ، خدمات رفاهی و نحوه توزیع آنها
- 9-2- مشخصات جمعیتی
- 10-2- خصوصیات اقتصادی
- 11-2- تدفیق برنامه ها و طرح های بالا دست برای حوزه نفوذ در صورت وجود
- 12-2- تعیین نقش و جایگاه شهر در منطقه
3- بررسی و شناخت شهر طرقبه
- 1-3- معرفی شهر
- 1-1-3- موقعیت و جایگاه فعلی شهر در نظام سیاسی و خدمات رسانی
- 2-1-3- تاریخچه ، علل پیدایش شهر
- 3-1-3- روند توسعه شهر در ادوار گذشته
- 2-3- خصوصیات محیط طبیعی و جغرافیایی در حوزه مداخله مستقیم
- 1-2-3- حدود و موقعیت جغرافیایی شهر
- 2-2-3- عوارض زمینی و وضعیت توپوگرافی
- 3-2-3-عوامل طبیعی و جغرافیایی (خصوصا عوامل محدود کننده توسعه شهر شاملکوهها،رودها ،گسلها و…حرائم مربوطه
- 4-2-3- وضعیت زمین شناسی (خاک وتنوع آن،زلزله ) و پوشش گیاهی
- 5-2-3- منابع آب ( منابع تامین آب شهر و آبهای زیر زمینی به منظور رسیدن به نقاط تعادلی
- 6-2-3- مورفولوژی شهر و شیب های عمومی آن
- 3-3- خصوصیات جمعیتی شهر
- 1-3-3- میزان جمعیت و روند رشد آن و برآورد جمعیت بهره بردار و موثر در طرح
- 2-3-3- بررسی نظام تغییر خصیصه های جمعیت
- 3-3-3- میزان مهاجرت و روند تغییرات آن
- 4-3-3- تراکم جمعیت در سطح شهر
- 5-3-3- پیش بینی احتمالات رشد و تحولات جمعیت در آینده
- 4-3- خصوصیات اجتماعی و فرهنگی شهر و نحوه تاثیر بر توسعه کالبدی شهر
- 1-4-3- وضعیت اجتماعی و فرهنگی ساکنین در شهرو محلات مختلف ( نژاد ، مذهب، زبان، آداب و رسوم)
- 2-4-3- وضعیت سواد
- 5-3- خصوصیات اقتصادی شهر
- 1-5-3- اقتصاد شهر
- 2-5-3- اقتصاد زمین و مسکن
- 6-3- خصوصیات کالبدی و عملکردی شهر
- 1-6-3- بررسی خصوصیات کالبدی
- 2-6-3- بررسی سازمان و سلسله مراتب عملکردی
- 3-6-3- نحوه استفاده از اراضی شهر
- 2-7-3- ویژگی های اقلیمی(حرارت،رطوبت وباد و…)
- 5-7-3- وضع کمی و کیفی کالبدی خدمات عمومی ( سنجش با توجه به اتفاقات درون شهری و استانداردهای بومی شده)
- 7-7-3- بررسی وضعیت کمی و کیفی کاربری و ابنیه مسکونی
- 10-7-3- بررسی وضعیت کمی و کیفی تاسیسات شهری
- 12-7-3- بررسی شبکه ارتباطی و معابر
