مقدمه
اطلس جدید گردشگری استان تهران می تواند گامی هوشمندانه و هدف محور در شناخت مسایل سفر، میراث فرهنگی، طبیعی و صنایع دستی استان باشد. همچنین راهگشای جهانگردان و علاقمندان تلقی شود. لازم به توضیح است که رویکرد غالب در تهیه این اطلس تکیه بر ارایه بیانی ساده و دقیق از مسایل است تا بتواند طیف وسیعی از مخاطبان را در بر گیرد. در فایل حاضر اطلس گردشگری استان تهران ارائه می گردد.
پتانسیل های گردشگری استان تهران
استان تهران به دلایل جغرافیایی، تاریخی و فرهنگی سرزمینی جذاب هم از منظر زیبایی های طبیعی و هم از منظر جلوه گاه تحولات تاریخی است. چرا که این منطقه در دویست و هفتاد سال اخیر شاهد استقرار حکومت های متعددی بوده است. که هر یک آثار کالبدی متفاوتی را از دوره خویش بر جای گذاشته اند که بسیاری از آنها هنوز بر پیکره این شهر همچو نگینی می درخشند و هویتی ماندگار بدان بخشیده اند. اما اعتبار باستانی استان تهران به هزاران سال قبل و به شهرهای پررونق همانند ری، ورامین و دماوند بر می گردد که بخش مهمی از آثار تاریخی و فرهنگی در این گوشه از استان تهران واقع شده اند. وجود تمدنی چند هزارساله با انواع آثار تاریخی و باستانی در کنار دویست و هفتاد سال استقرار انواع حکومتها و همچنین ایجاد انواع عمارت ها، موزه ها، بناهای حکومتی و شاهکارهای معماری و فرهنگی در این استان آثاری بی بدیل بر جای نهاده که نظر هر گردشگر و علاقه مندی را از سراسر دنیا جلب می کند. در کنار همه اینها، قرار گیری در بخش مسطح و حاصلخیزِ سیستم کوهستانی البرز به همراه سه رود بزرگ، کرج، جاجرود و حبله رود، که خود منشا ایجاد اکوسیستمهای فعال و تنوع زیستی قابل توجهی است، موجب شده تا استان و شهر تهران از منظر شرایط محیطی نیز دارای جذابیت های ویژه ای باشد و به عنوان یکی از سامانه های غنی و مهم گردشگری در کشور مطرح باشد.
اطلس گردشگری استان تهران
با وجود تمامی این ظرفیت های بزرگ و قابل توجه، هنوز بسیاری از این جاذبه ها برای علاقه مندان و گردشگران داخلی و بویژه گردشگران خارجی بطور جامع و کامل معرفی نشده اند. و ضرورت یک مجموعه کامل از انواع جاذبه ها در سطح استان در راستای معرفی هر چه بیشتر آنها به علاقه مندان، پژوهشگران، گردشکران داخلی و بین المللی در راستای توسعه بخش گردشگری در کشور احساس می شود. لذا فقدان یک اطلس جامع به منظور معرفی انواع جاذبه های طبیعی و انسان ساخت در استان تهران با توجه به ظرفیت های بزرگ گردشگری در سطوح ملی و بین المللی انگیزه ای برای تهیه اطلس گردشگری استان تهران با هدایت پژوهشگاه سازمان میراث فرهنگی و گردشگری استان شده است.
اطلس گردشگری استان تهران با هدف آشناکردن مخاطبان اعم از پژوهشگران، علاقه مندان و گردشگران با هویت فرهنگی، جاذبه های تاریخی، جاذبه های طبیعی و پراکنش فضایی آنها در پهنه استان تهران تنظیم شده و در قالب نقشه، نمودار و عملیات کارتوگرافی ارائه شده است.
این اطلس به دنبال پاسخ به سؤالات زیر می باشد:
1. استان تهران در راستای توسعه گردشگری دارای چه پتانسیلها و ظرفیت هایی (طبیعی و انسانی) است؟
2. پراکنش فضایی انواع جاذبه های طبیعی و انسان ساخت در استان تهران چگونه است؟
3. استان تهران در راستای توسعه گردشگری دارای چه ظرفیتها و توانمندیهای زیرساختی است؟
با وجود اهمیت فراوان وجود یک اطلس جامع برای معرفی انواع جاذبه های گردشگری در استان تهران به عنوان مرکز سیاسی و اقتصادی کشور ، به استثنای اطلس کلانشهر تهران که شهرداری تهران و در مقیاس شهر تهران به تازگی آنرا منتشر نموده است، در مقیاس استان تهران چنین اطلسی تولید نشده است. در این اطلس بر اساس نوع جاذبه هایی که در استان تهران مورد شناسایی واقع شده اند، سعی شده تا در 8 بخش مجزا انواع جاذبه های طبیعی و انسان ساخت دسته بندی و معرفی شوند. این بخش ها شامل جغرافیای استان تهران، جاذبه های طبیعی، مسیرها و روستاهای هدف گردشگری، جاذبه های تاریخی و باستانی، جاذبه های مذهبی، جاذبه های تفریحی-ورزشی، جاذبه های انسانساخت و جاذبه های ویژه می باشد. در پایان ذکر این نکته الزامی است که این اطلس سعی نموده تا مهمترین جاذبه های استان را با تاکید بر توزیع فضایی آنها روی نقشه ها نمایش و معرفی نماید و قائدتاً با توجه به تعداد وسیع جاذبه های بزرگ و کوچک این امکان وجود دارد که بخشی از جاذبه های که اهمت کمتری نسبت به سایر جاذبه ها داشته اند مورد بررسی واقع نشده اند.
فهرست سرفصل های اطلس گردشگری استان تهران
- فصل اول جغرافیای استان
- فصل دوم گردشگری هنری. اجتماعی و فرهنگی
- فصل سوم گردشگری تاریخی
- فصل چهارم گردشگری تفریح و تفرج
- فصل پنجم گردشگری مذهبی
- فصل ششم گردشگری قومی و عشایری
- فصل هفتم گردشگری طبیعت و اکوتوریسم
- فصل هشتم جاذبه های انسان ساخت
- فصل نهم گردشگری ورزشی
نمونه ای از تصاویر
